Przewlekła choroba nerek, PChN- jest to wieloobjawowy zespół chorobowy, będący następstwem zmniejszenia się liczby czynnych nefronów wskutek patologii dotykających miąższu nerki. Jest to nieodwracalny, w większości przypadków postępujący, proces chorobowy, który powoduje uszkodzenie, a następnie zmiany w budowie i czynności nerek. Jego zaawansowane stadia są określane wspólnym mianem przewlekłej niewydolności (choroby) nerek. Szacuje się że choroba ta dotyka nawet 600 milionów ludzi na całym świecie, w tym około 4,3 mln w Polsce. Niestety, rozpowszechnienie wiedzy o tej chorobie w społeczeństwie wciąż jest niewystarczające, a znaczna część pacjentów w początkowych stadiach choroby nie wie nawet, że choruje.

Objawy PChN obejmują całą gamę zaburzeń, dotyczącą niemal wszystkich układów organizmu. Do najważniejszych zaliczamy objawy ogólnoustrojowe - osłabienie, uczucie zmęczenia, zmiana rytmu snu i czuwania, niedożywienie, wyniszczenie, zaburzenia układu krążenia- nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, chorobę niedokrwienną serca, zapalenie osierdzia, zwapnienia naczyń, nieprawidłowości układu krwiotwórczego- niedokrwistość, skazę krwotoczną, obniżoną odporność, zaburzenia w układzie pokarmowym - nudności, wymioty, stany zapalne błon śluzowych, niesmak w ustach, przykry zapach z ust, objawy skórne- suchość, bladość powłok, przeczosy, wybroczyny, zaburzenia w układzie oddechowym- mocznicowe zapalenie opłucnej, przekrwienie i obrzęk płuc, bóle głowy, neuropatię obwodową, zespół niespokojnych nóg, zanik mięśni i osłabienie siły mięśniowej- czyli zaburzenia układu nerwowego i mięśni, a także zaburzenia mineralne i kostne, zwłaszcza gospodarki wapniowo- fosforanowej.

Rozwijające się wskutek przewlekłej choroby nerek niedożywienie również ma poważne konsekwencje zdrowotne, a nieleczone może się skończyć śmiercią pacjenta. Widocznymi objawami rozwijającego się niedożywienia są przede wszystkim utrata masy ciała spowodowana ubytkiem zarówno tkanki tłuszczowej, jak i masy mięśniowej, osłabienie siły mięśni, spadek odporności i podatność na infekcje czy utrudnienie gojenia się ran. Inne zmiany, które można zaobserwować u osoby niedożywionej to niedokrwistość (anemia), powstawanie obrzęków, obniżenie nastroju (apatia, senność, znużenie), suchość i swędzenie skóry, wyostrzenie rysów twarzy i wreszcie- obniżenie temperatury ciała i ciągłe uczucie zimna.

Leczenie przewlekłej choroby nerek zależy od wielu czynników- od stopnia zaawansowania niewydolności nerek, od obecności i rodzaju choroby podstawowej, jeżeli taka występuje, od aktualnego stanu pacjenta i wyników jego badań laboratoryjnych. Postępowanie obejmuje zarówno leczenie farmakologiczne, dostosowanie diety do stopnia niewydolności narządu i/lub metody leczenia, a z czasem leczenie nerkozastępcze, a nawet przeszczepienie narządu.

Współpraca pacjenta z lekarzem prowadzącym oraz dietetykiem i innymi specjalistami, sumienne przestrzeganie zaleceń i optymizm, poprawiają znacząco jakość życia pacjenta i wpływają na jego wydłużenie.