Dieta w PChN jest tematem niezwykle złożonym, nastręczającym trudności nawet specjalistom w tej dziedzinie. Wiele zmiennych- m.in. postęp choroby i aktualnie stosowane metody leczenia, stan fizjologiczny pacjenta, masa ciała i wyniki jego badań decydują o postępowaniu dietetycznym na danym etapie choroby. A mówimy tutaj o podstawowej czynności, wykonywanej wielokrotnie w ciągu dnia, przez całe życie- czyli odżywianiu się, dostarczaniu sobie pokarmu, zaspokajaniu głodu.

Żywność to największa i najbardziej złożona grupa substancji, dostarczanych do organizmu. Jednocześnie, efekt ich oddziaływania nie jest wyrażony w taki sposób, jak działanie leków czy ich metabolitów- nie jest odczuwalny od razu, jednakże w związku z ilością, częstotliwością i powtarzalnością konsumpcji, wywiera niebagatelny wpływ na organizm, często przesądzając o zachowaniu zdrowia, lub powoli, acz systematycznie, przyczynia się do degradacji narządów czy wręcz układów. Oczywiście, sprawa nie przedstawia się w sposób jednoznaczny, aczkolwiek można zaryzykować stwierdzenie, że odpowiednim odżywianiem możemy swoje zdrowie ratować, a nieodpowiednim je niszczyć.

W przypadku PChN od właściwej diety zależy bardzo wiele. Niestety, nie zawsze możliwe jest, mimo usilnych starań i sumiennego przestrzegania wytycznych, zapobieżenie progresji choroby i uniknięcie leczenia nerkozastępczego czy konieczności przeszczepienia narządu. Natomiast wydłużenie leczenia zachowawczego, a przede wszystkim polepszenie samopoczucia pacjenta, warte jest pochylenia się nad tym tematem. Wytyczne diety w PChN obejmują wiele różnych zaleceń, a prowadzenie diety nie należy do najłatwiejszych czynności. W trakcie stosowania diety pojawiają się trudności, z którymi dzięki drobnym modyfikacjom jadłospisu, można skutecznie przeciwdziałać. Poniżej kilka z takich wskazówek.

Ograniczenie białka w diecie- obecnie, ze względu na szerokie rozpowszechnienie produktów PKU/ niskobiałkowych, zdecydowanie łatwiejsze do osiągnięcia, niż jeszcze kilka lat temu. Ponadto, wiele produktów naturalnie zawiera znikome ilości białka- żywność pakowana zawiera taką informację na etykiecie, żywność sprzedawana luzem- warto zabrać ze sobą do sklepu wydrukowaną bądź trzymaną w telefonie listę produktów uszeregowanych pod względem zawartości białka na 100 gramów.

Przygotowywanie potraw- w sprzedaży występują niskobiałkowe zamienniki jajek, które ułatwiają osiągnięcie właściwej konsystencji potrawy. Naturalnymi zamiennikami jaj są np. banan, mąka ziemniaczana czy żel powstały z gotowania siemienia lnianego. Ograniczeniu potasu w potrawie sprzyja tzw. metoda podwójnego gotowania warzyw oraz ich dokładne rozdrabnianie, aby wypłukać z nich jak największe ilości tego pierwiastka. Ograniczenie sodu w diecie można uzyskać przyprawiając dania świeżymi i suszonymi ziołami oraz sokiem z cytryny, a unikając dodawania do potraw soli. Zamiennikiem bogatego w białko mleka krowiego i jego przetworów są napoje roślinne i przygotowywane z nich jogurty czy śmietanki- np. ryżowe czy kokosowe. Produkty sojowe w dalszym ciągu zawierają relatywnie dużo białka. Zastąpienie żelatyny w galaretkach bez wpływu na konsystencję potrawy da się osiągnąć stosując agar- agar lub pektyny.

Przeciwdziałanie suchości w ustach, zaspokajanie pragnienia- w przypadku koniecznej restrykcji płynowej (najczęściej w trakcie leczenia dializacyjnego) w zwalczaniu tych przykrych objawów pomóc może ssanie kostek lodu, plasterka kwaśnego jabłka, ogórka czy plasterka cytryny. Zapobieganie niesmakowi w ustach osiągnąć można poprzez działania jak powyżej, a także przyprawianie potraw aromatycznymi ziołami.